Xin chào BBT,
Dạo gần đây đang nổi lên tranh luận về cuốn The changing order của nhà quản lý quỹ Ray Dalio. Nếu như mình nhớ không lầm, BBT mới chỉ nhắc đến Ray Dalio như một huyền thoại đầu tư cùng với ngài Graham, Munger,vv (ấn phẩm số 30 – T1/2020) mà chưa đề cập sâu hơn về nguyên lý đầu tư, triết lý, vv của Ray Dalio. Câu hỏi thứ nhất của mình là không biết trong tương lai BBT có định làm kỹ hơn về cuộc đời con người của Ray Dalio không (loại nội dung mà như BBT nhiều lần đề cập là độc giả có vẻ không hứng thú lắm :D).
Quay lại cuốn sách The changing order, nhiều ý kiến cho rằng Ray Dalio trong cuốn sách này cố gắng mô hình hoá các cường quốc theo chu kỳ ba giai đoạn đi lên – ở đỉnh – suy tàn, với sự tham gia mang tính nhân quả của 8 tiêu chí. Ví dụ giáo dục luôn đi trước, khiến công nghệ đi theo, khiến sản lượng tăng lên, khiến thương mại bùng nổ, khiến quân sự mở rộng v.v hay là Tư duy thế kỷ 21 giải thích cho vấn đề của quá khứ (làm mình nghĩ ngay đến câu châm ngôn BBT đề cập xuyên suốt trong việc phân tích các bong bóng trong quá khứ Mistakes repeat itself, but events don’t); ý kiến khác lại cho rằng Ray Dalio đang cố gắng để chứng minh là Trung Quốc sẽ thay Mỹ ở trên đỉnh – và do đó đã chọn những tiêu chí có lợi cho Trung Quốc hơn trong cuốn sách này với một thực tế là Ray Dalio cũng đầu tư khá nhiều ở Trung Quốc nên rất dễ bị các lỗi thiên kiến (bias)
Xin hỏi BBT câu hỏi thứ hai là BBT đánh giá thế nào về các quan điểm của Ray Dalio trong cuốn này nói chung, và các cuốn khác của ông như chuỗi cuốn Principle.
Câu hỏi cuôi cùng liên quan đến một độc giả hỏi về cách đọc để nhơ lâu hôm trước, BBT đã chia sẻ một số phương pháp như highlight, note, vv. Mình muốn hỏi thêm là cách BBT hệ thống hóa lại kiến thức đó như thế nào, vì đọc rất nhiều nhưng sợ nhớ chẳng bao nhiều, có cách nào để hệ thống lại và khi cần thì có thể tìm lại; hay là biến nó thành kiến thức lâu dài để có thể lôi ra khi cần.
Cám ơn BBT.
Vâng chào anh, cám ơn câu hỏi rất hay của anh
Trước hết chúng tôi phải rào trước rằng mình không am hiểu quá nhiều về Ray Dalio vì ông thiên về đầu tư vĩ mô, diversify đầy đủ các tài sản tài chính để đạt absolute return 7%-8% CAGR nào đó (quỹ All-Weather Fund) nên sẽ không phải là địa chỉ tốt để anh nhận được câu trả lời xác đáng. Thứ hai chúng tôi chỉ mới đọc sơ qua quyển Principles, chưa đọc quyển The Changing World Order nên sẽ skip câu hỏi đó.
1> Về thiên kiến ông đang đầu tư Trung Quốc nên viết sách hướng về điều đó để làm giới đầu tư bị thuyết phục hơn. Chúng tôi không nghĩ rằng phải viết sách phức tạp, và một mình ông không đủ sức để điều khiển toàn thị trường chứng khoán TQ rộng lớn. Nhưng có thể thiên kiến (biased) là có thật, khi một người đang nắm giữ cổ phiếu nào đó, họ sẽ yêu thích mọi thứ về khoản đầu tư đó – và nghiêm trọng hơn nữa, bất cứ quan điểm trái chiều nào về cổ phiếu/khoản đầu tư đó sẽ bị người đang nắm giữ cực kỳ thù địch (!) Chúng tôi đã gặp rất nhiều trường hợp như vậy rồi.
2> Hệ thống hóa chúng tôi sẽ tìm ra các mental models phù hợp cho mình (lời khuyên cố ngài Munger) và học thuộc hoặc lưu trên Drive để đọc lại khi quên. Có thể do trí nhớ chúng tôi tốt nên ít khi quên các kiến thức. Chúng tôi chia sẻ hết bí quyết cho anh rồi, cũng không còn gì nữa cả.
3> Chúng tôi không có ý định làm bất cứ bài viết nào về Ray Dalio vì triết lý đầu tư giá trị của chúng tôi không phù hợp với ông.
Mong anh thông cảm vì chúng tôi không am hiểu Ray Dalio nên không thể trả lời cặn kẽ hơn.
Chúc anh một mùa Giáng sinh vui vẻ & năm mới 2024 đầu tư thành công!
S.A.F.E