Trích dẫn, lược dịch và bình luận thêm từ Chương 10: “Save Money” – quyển The Psychology of Money, 2020 – tác giả Morgan Housel
Bản cắt ấn phẩm 61 – kỳ 2 quyển Tâm lý học về Tiền, Morgan Housel: https://newslettervietnam.com/an-pham-dau-tu-gia-tri-61/
Đặt mua ấn phẩm đầu tư giá trị đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam – TGN: https://newslettervietnam.com/dat-mua-an-pham-dau-tu/
@Tác giả Morgan Housel, 2020: “Để tôi kể cho bạn nghe một câu chuyện về sức mạnh của sự tiết kiệm.
Thập niên 1970s thế giới dường như đang cạn kiệt về nguồn dầu khí. Một phép toán không quá khó: nền kinh tế công nghiệp hóa hiện đại hóa toàn cầu sử dụng nguồn tài nguyên dầu khí vô tận, trong khi năng lực tìm kiếm – khai thác – khoan mỏ dầu khí mới của chúng ta vô cùng hạn chế!
Thế mà đến tận ngày nay 2020, chúng ta vẫn không hề cạn kiệt dầu mỏ, thank Goodness! Song điều đó không phải bởi vì chúng ta kiếm ra nhiều dầu mỏ hơn đáng kể. Lý do lớn nhất mà chúng ta thoát ra khỏi được khủng hoảng năng lượng được dự đoán trước, chính là nhờ một từ cực kỳ quan trọng: tiết kiệm năng lượng (energy-efficient)!
Hoa Kỳ ngày nay sử dụng ít hơn 60% năng lượng trên mỗi dollar GDP hơn so với thập niên 1950s trong khi dân số, lượng xe cộ và nhu cầu di chuyển nhiều hơn bao giờ hết. Chỉ số dặm đường trên mỗi gallon xăng ở các dòng xe tăng trưởng bằng lần nhờ các đột phá công nghệ. Năm 1989, nội một mẫu sedan bé nhỏ Ford Taurus đã tiêu tốn 18 dặm đường/lít xăng. Ấy vậy mà năm 2019, mẫu Chevy Suburban SUV to bự (nặng gần 6,000 pounds không tải, gấp đôi Ford Taurus) cũng chỉ average 18.1 dặm/lít xăng. (@S.A.F.E: theo hiểu biết của chúng tôi thì các công nghệ hộp số, phun xăng điện tử, và gần đây là hybrid, xe điện đang ngày càng giúp cho quá trình nầy, thật tuyệt vời!)
Thế giới đã tăng trưởng “tài sản năng lượng” phần lớn không phải nhờ nguồn cung, mà nhờ giảm đi lượng tiêu thụ. Riêng trong nước Mỹ, chúng ta chỉ tăng nguồn cung khai thác dầu mỏ mỗi ngày lên thêm +65% kể từ 1975, song nỗ lực tiết kiệm và sử dụng hiệu quả năng lượng đã tăng gấp chục lần so với cùng giai đoạn. Nội con số trên đã đủ để bạn thấy thứ nào quan trọng hơn (*)
Một điểm cốt lõi cần nhấn mạnh ở đây là việc tìm ra các mỏ dầu khí mới là một việc nằm ngoài tầm kiểm soát, rủi ro thất bại và sự không chắc chắn (uncertainty) phủ mờ lấy nó, bởi vì nó đòi hỏi địa lý thích hợp, môi trường địa chính trị ổn định cộng với thời tiết và hàng tỷ USD tiền khoan thăm dò. Ngược lại, việc tiêu thụ năng lượng tiết kiệm/hiệu quả là việc nằm 100% trong sự kiểm soát của chúng ta. Chúng ta có thể ứng dụng công nghệ để sử dụng tiêu hao năng lượng ít hơn, tăng lượng xe đạp hoặc đơn giản là dùng nhiều chiếc xe tải trọng nhẹ hơn. Tất cả đều nằm trong tay ta với 100% sự chắc chắn.
Và điều tương tự cũng áp dụng cho lĩnh vực tài chính.
Investment returns khổng lồ có thể làm bạn giầu có. Tuy nhiên để mà chắc chắn được một chiến lược đầu tư sẽ hiệu quả, hiệu quả trong bao lâu, và môi trường vĩ mô – tâm lý điên rồ của thị trường chứng khoán tới đâu là thứ mà không ai dám dự đoán với sự tự tin cao cả. Một lần nữa, kết quả tương lai luôn luôn bị phủ mờ bởi sự không chắc chắn (uncertainty).
Song lối sống tiết kiệm/hiệu quả về mặt tài chính cá nhân là một nhân tố quan trọng trong khả năng sinh lợi tương lai mà tất cả chúng ta đều nắm được trong tay với 100% xác suất về độ tin cậy & bền vững của nó (*)
- Tiết kiệm được tạo ra nhờ việc bạn tiêu xài ít đi.
- Bạn tiêu xài ít đi vì bạn ít những ham muốn không cần thiết đi.
- Và bạn sẽ ít những ham muốn không cần thiết đi khi bạn ít quan tâm những gì người khác nghĩ về mình.
- Như tôi đã nói nhiều lần trong quyển sách nầy, trò chơi tiền bạc là trò chơi thiên về tâm lý hơn những con số.
Nhiều người tiết kiệm cho một mục đích cụ thể như downpayment cho căn nhà, một chiếc ô tô mới hay cho việc nghỉ hưu. Điều đó thật tuyệt vời, nhưng nó chưa đủ.
Việc tiết kiệm cho một mục tiêu cụ thể chỉ hoạt động trong một thế giới dự đoán trước được tương lai. Tuy nhiên thế giới chúng ta không hoạt động như vậy. Tiết kiệm như một khoản hedge cho những sự bất ngờ trong cuộc sống có thể làm bạn ngạc nhiên đến mức thót tim tại thời điểm không thể tệ hơn mới là lý do chính đáng (*)
Khoản tiết kiệm tiền tươi trong ngân hàng thu về 0% lãi suất thực ra có thể mang lại lợi suất khổng lồ trong tương lai nếu điều đó giúp bạn không bị “chết dí” ở công việc hiện tại, hoặc giúp bạn tóm lấy cơ hội đầu tư rẻ mạt bị bỏ lại bởi những kẻ không có được sự linh hoạt đang trở nên tuyệt vọng & bán bằng mọi giá (@S.A.F.E: hệt như thời điểm hiện tại – giai đoạn Q3, Q4/2022, khi mà sự tuyệt vọng đang lan rộng)…”
Saigon, một Tối suy ngẫm 27.04.2023, S.A.F.E team – TGN
