Trích dẫn, lược dịch và bình luận thêm từ Chương 9: “Stocks I’d Avoid” – quyển One Up On Wall Street huyền thoại, 1989 – ngài Peter Lynch
Bản cắt ấn phẩm 65 – kỳ 2 cuộc đời sự nghiệp ngài Peter Lynch: https://newslettervietnam.com/an-pham-dau-tu-gia-tri-65/
Đặt mua ấn phẩm đầu tư giá trị đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam – TGN: https://newslettervietnam.com/dat-mua-an-pham-dau-tu/
@Ngài Peter Lynch, 1989: “Nếu tôi phải tránh một cổ phiếu, thì đó chính là cổ phiếu nóng nhất trong ngành nghề nóng nhất, thứ cổ phiếu mà được sự quan tâm của công chúng nhiều nhất, cổ phiếu mà bất cứ người nào tham gia thị trường cũng nghe về – và cuối cùng vì áp lực bằng chứng xã hội (social pressure), để rồi sợ bỏ lỡ mà mua theo.
Cổ phiếu nóng (hot stocks) có thể tăng rất nhanh, thường sẽ đi ra ngoài mọi thước đo về giá trị, nhưng khi tất cả những gì support nó là niềm hi vọng hão huyền và “không khí loãng” bơm thổi nó, thì nó sẽ rơi xuống nhanh không kém gì lúc tăng. Nếu như bạn không đủ thông minh để bán cổ phiếu nóng đúng lúc, sớm muộn thôi bạn sẽ thấy toàn bộ lợi nhuận – thậm chí cả vốn liếng của mình – tan thành mây khói, bởi vì khi các cổ phiếu nóng dạng trên giảm, nó sẽ không giảm từ từ và đơn giản, và hơn thế nữa, nó sẽ không dừng lại ở mốc giá vốn mà bạn nhảy vào.
Hãy nhìn vào lịch sử giá của cổ phiếu Home Shopping Network, một cổ phiếu nóng nhất trong ngành teleshop nóng nhất hiện nay, chỉ trong vỏn vẹn 16 tháng nó tăng tử $3 lên $47, để rồi quay trở về $3.5 (@S.A.F.E: hình dưới, nơi mà giới đầu tư hay gọi là mô hình “cây thông” đáng sợ!) Đó là điều thật tuyệt vời đối với những người khôn ngoan đã say-goodbye cho cổ phiếu nóng này ở vùng $47, song đối với những người say-hello ở mức giá đó thì sao, ngay lúc mà Home Shopping Network tràn đầy niềm tin và hy vọng? Earnings, lợi nhuận và triển vọng tương lai của nó lúc đó ra sao? Khoản đầu tư trên mang đầy đủ tính chất của trò chơi vòng quay roulette.
Nếu như bạn muốn kiếm sống nhờ việc đầu cơ vào các cổ phiếu nóng nhất trong những ngành nghề nóng nhất, sớm muộn bạn sẽ phải sống nhờ vào trợ cấp xã hội của Chính phủ (!)
Những cổ phiếu nóng nhất với những câu chuyện tăng trưởng hay luôn luôn thu hút đám đông khổng lồ đầu cơ vào. Thậm chí nhiều doanh nhân và nhà đầu tư mạo hiểm cũng muốn nhảy vào để giành một phần miếng bánh nhanh nhất. Nếu như doanh nghiệp không thể tìm ra cách để duy trì con hào cạnh tranh của mình, ngay khi họ thành công bước đầu, sẽ có vô vàn những kẻ bắt chước lao vào.
Chưa bao giờ có một cổ phiếu nóng như Xerox thập niên 1960s. Ngành photocopy là một lĩnh vực rộng mở, nơi mà Xerox nắm toàn bộ chuỗi giá trị. “To xerox” trở thành một động từ trong từ điển, một niềm tự hào tuyệt vời. Rất nhiều analysts đã giả định rằng Xerox sẽ tăng trưởng vô tận khi cổ phiếu của nó được bán ở mức $170/share năm 1972. Song nhanh chóng thôi, người Nhật bắt đầu nhảy vào lĩnh vực in – photocopy, tiếp theo đó là IBM, rồi Eastman Kodak. Và thời gian ngắn sau, có khoảng 20 công ty làm trong một mảng dry-copies. Xerox trở nên sợ hãi, không biết giải quyết như thế nào, và diworsifying – M&A lại những mảng kém cỏi khác và cổ phiếu mất -84% giá trị. Nhiều đối thủ cạnh tranh trong ngành cũng không khá hơn là mấy.
Nếu so performance giữa Xerox với Phillip Morris, công ty bán thuốc lá – một ngành tăng trưởng âm tại Hoa Kỳ. Trong vòng 15 năm qua, Xerox giảm từ $160 -> $60, trong khi đó Phillip Morris tăng từ $14 lên gần $100. Năm này qua năm khác Phillip Morris đã tăng trưởng lợi nhuận sau thuế của mình bằng cách gia nhập thị trường quốc tế, tăng giá và giảm chi phí…”
@S.A.F.E (ấn phẩm 65, T12/2022): “Đây là bài học của ngài Peter Lynch đã giúp chúng tôi ghi nhớ & tránh được thua lỗ nhiều nhất! Bất cứ khi nào quý độc giả nhận thấy một “sóng ngành” nóng sốt, nhiều cổ phiếu bất chấp chất lượng – miễn sao trong cùng một ngành – tăng trần liên tục hàng trăm %, khắp mọi nơi đều “hô hào” bất chấp định giá ngất ngưởng, hãy tập kỷ luật tránh xa nó dù mức xanh – tím thoạt nhìn có làm chúng ta sợ bỏ lỡ, sợ bị bỏ lại phía sau đến cách mấy…
Xem lại tâm lý sợ bị tước đoạt của loài người, ngài Munger: https://wp.me/pcnhon-1w0
Giờ đây, sau một cuộc họp nóng nhất của Chính phủ, một làn sóng đầu cơ mới lại sinh ra ở các nhà phát triển nhà ở xã hội, thầu xây dựng BOT bất chấp định giá khá cao trên earnings (thứ thậm chí chưa được kiểm tra chất lượng lợi nhuận), cùng với bảng cân đối kế toán cực kỳ phức tạp, đòn bẩy nợ vay dài hạn lớn hiện hữu…”
Saigon, một Tối suy ngẫm 01.03.2023, S.A.F.E team – TGN
