Đặt mua ấn phẩm đầu tư giá trị đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam – TGN: https://newslettervietnam.com/dat-mua-an-pham-dau-tu/
Dù hàng triệu nhà đầu tư giá trị toàn cầu biết đến ngài Benjamin Graham qua những lời văn thấm nhuần triết lý qua 2 tác phẩm nổi tiếng The Intelligent Investor, 1949 và Security Analysis, 1934, ít ai trong chúng ta thực sự có cơ hội được lắng nghe ông trực tiếp, trừ những vị Hoa Kỳ sinh năm 1930s trở về trước như ngài Buffett, Schloss, Bill Ruane, Tom Knapp bởi vì người thầy đáng kính nầy đã mất non gần nửa thế kỉ qua khi các phương tiện video, truyền thông còn chưa thịnh hành…
Ấy vậy mà cách đây vài năm, trong một dịp nghiên cứu tình cờ, chúng tôi vô tình biết đến đoạn video clip hiếm hoi – hay còn có thể nói là duy nhất (the only) – mà quay lại trực tiếp một cách đầy ngưỡng mộ lời giảng của ngài Graham vào những năm cuối thập niên 1950s tại Đại học Columbia School of Business, New York – nơi mà ông bàn về tâm lý của phần đông những nhà đầu cơ Hoa Kỳ lúc bấy giờ, cộng với việc ông trả lời câu hỏi của một sinh viên về dự phóng sai lệch của phố Wall – thứ vẫn còn chí lí đến tận ngày hôm nay, và ngay cả ở một quốc gia cận biên như Việt Nam (!)
Vì thế, nhân dịp Ngày nhà giáo của Việt Nam 20/11 vừa trôi qua, chúng tôi xin dành tặng ông – một người thầy “thầm lặng” hào phóng bậc nhứt trong lịch sử giới đầu tư chứng khoán – một sự tri ân sâu sắc, cũng như hân hoan chia sẻ với quý độc giả, quý nhà đầu tư giá trị thân mến chúng ta đoạn clip hiếm hoi nầy để lưu lại, đồng thời ghi nhớ những bài học về triết lý đầu tư, tâm lý con người và phố Wall tuy ngắn ngủi, nhưng vẫn luôn luôn đúng qua mọi thời đại mà ông đã truyền tải…
Dịch thuật và bình luận thêm từ đoạn video được quay lại và cung cấp bởi Helibrunn Center for Graham & Dodd Investing, Columbia School of Business, sau đó được lan truyền trên mạng video Youtube |
@Ngài Graham (giây thứ 0:21):
“…Lời giải thích không thể được tìm thấy trong bất cứ thứ toán học nào, mà nó thực sự nằm ở tâm lý của các nhà đầu tư.
Bạn có thể bất ngờ với sự cách biệt khổng lồ giữa các giá cổ phiếu qua các thời điểm, đơn giản chỉ vì: không chỉ nhà đầu cơ (speculators) mà cả những nhà đầu tư (investors) đổi góc nhìn thị trường của họ bằng cặp kính màu hồng (rose-colored glasses) thay vì những cặp kính màu đen bi quan (dark-blue glasses).
Có thể nhận thấy rằng thứ tâm lý hằn sâu trong mỗi người Mỹ vẫn chưa hề thay đổi chút nào, và điều mà họ mong chờ sau bao nhiêu năm qua, chỉ là một lí do viện cớ (an excuse) để quay trở về thói quen đầu cơ lướt sóng – thứ tính cách thường nhật đã định hình nên họ.
Nếu như lịch sử có chút dấu vết nào, thì thị trường chứng khoán (với bản chất được dựng nên từ những đám đông tâm lý như vậy) có khả năng rất cao sẽ tăng lên một vùng vô cùng nguy hiểm trong tương lai.”
@Học trò hỏi ngài Graham và câu đáp của ông (phút thứ 1:11):
“- Học trò: Câu hỏi nầy liên quan đến các vị mà chúng ta gọi là các chuyên gia phố Wall (Wall St Professionals). Liệu rằng các chuyên gia phố Wall có thường hay dự đoán đúng về xu hướng thị trường trong ngắn hạn/dài hạn hay không? Nếu không thì tại sao?
– Ngài Graham: Vâng, chúng tôi nhận thấy đây là một câu hỏi vô cùng thú vị sau một thế hệ vừa qua hoặc hơn thế nữa.
Tuy nhiên tôi cũng xin nói trắng ra rằng nghiên cứu của chúng tôi cho thấy anh hoàn toàn có thể lựa chọn việc tung đồng xu (tossing coins) hơn là việc áp dụng quan điểm chung (consensus) của các chuyên gia, và kết quả hầu như cũng đều như nhau ở tất cả các trường hợp.
Và câu hỏi của anh rằng tại sao quan điểm chung của họ lại không đáng tin cậy là một câu hỏi rất hay, và câu trả lời của tôi là như thế này: Mọi người ở phố Wall đều quá thông minh đến mức sự tài giỏi (brilliance) của họ tự động triệt tiêu lẫn nhau (offset each other). [Cả phòng học cười] Và vì vậy, tất cả những thứ mà họ biết hầu như đã phản ánh vào giá cổ phiếu, dẫn đến việc tương lai của giá cổ phiếu (thứ mà họ cố gắng dự đoán) lại thực ra mà những thứ mà họ chưa hề biết đến (!)”
Kết luận
@S.A.F.E team: Lời giảng của ông chí lí lắm!
Cho dù ở Hoa Kỳ những năm 1950s, hay đến tận bây giờ, và ngay cả một thị trường cận biên (frontier market) như Việt Nam, tâm lý con người – những cá nhân tham gia và góp phần hình thành nên thị trường chứng khoán – vẫn sẽ không bao giờ thay đổi. Lòng tham, nỗi sợ hãi bi quan, tâm lý đám đông, thói qen hành động nhanh theo cảm xúc thay vì tư duy lí trí, đã và sẽ luôn làm giá cổ phiếu di chuyển (swing) trong một vùng rộng đến bất ngờ.
Như chúng ta thấy vùng giá cổ phiếu ngân hàng giai đoạn 2017-2018 vừa qua, hay vùng giá của nhóm cổ phiếu VN30 trong vòng 1-2 tháng trở lại đây, ta sẽ thấy rằng dù cho hoạt động kinh doanh, nền tảng cơ bản của doanh nghiệp không hề thay đổi trong khoảng thời gian ngắn ngủi đến khó tin như vậy, thế mà vốn hóa và nhận định về giá trị của chúng lại luôn biến thiên như một “đồ thị nhịp tim” không hơn không kém! Đó là bản chất của loài người, của TTCK, đó vừa là mối nguy, cũng vừa là cơ hội cho những nhà đầu tư giá trị kiên nhẫn vô tận…
Bên cạnh đó, qua câu hỏi của một vị học trò rất hay, ngài Graham đã giúp chúng ta hiểu ra một trong những sự thực đau lòng nhất ở phố Wall: tất cả những dự đoán (forecasts) hầu như đều sai lệch và vô ích, thứ mà chúng tôi đã cố gắng giải thích trong bài viết quan điểm ngược chiều cách đây không lâu (https://newslettervietnam.com/tai-sao-du-phong-loi-nhuan-tuong-lai-chi-la-mot-tro-lua-doi-cua-pho-wall/). Qua câu đáp của mình, ngài Graham không hề miệt thị rằng những chuyên gia phố Wall là những kẻ ngốc, mà trái lại, ông cho rằng họ vô cùng thông minh, nhưng chính sự thông minh và đông đúc của họ lại tự triệt tiêu lẫn nhau và phản ánh vào giá cổ phiếu. Rồi từ đó, những thứ mà họ tưởng rằng mình biết rất rõ, như ngài Mark Twain đã nói, lại chính là những thứ mang lại cho họ đau khổ nhiều nhất!
Chúng tôi hi vọng quý độc giả thích bài dịch trên, và hãy lưu lại (save) để bất cứ khi nào ta cảm thấy ta mất kiên nhẫn, ngu ngốc hơn đám đông hay cố gắng dự đoán thị trường/cổ phiếu trong tương lai ngắn hạn như những chuyên gia. Mỗi lúc như thế, xin quý độc giả hãy bật lại video clip trên, mở bài dịch của chúng tôi, nhâm nhi một tách trà mà “dại khờ tách ra khỏi đám đông” vậy…
Saigon, nhân dịp Ngày nhà giáo Việt Nam 20.11.2019, bởi Europos & Angelos